Lobith overluiden doden

In het Gelders archief bevindt zich het belangrijkste archief om onderzoek te doen in de plaats Lobith, nl.: Het oud-archief van den kerkeraad der Ned. Hervormde gemeente te Lobith (inventaris door: Dr. A. Johanna Maris). Totdat de Katholieken toestemming kregen om zelf een kerk te bouwen (1 oktober 1771) was de Ned. Hervormde kerk te Lobith gerechtigd tot het heffen van de zogenaamde “Parochial-gebühren” (met name i.v.m. het overluiden en begraven van de doden). Door deze omstandigheid zullen we niet alleen veel gegevens van de Ned. Hervormden in dit archief vinden, maar ook van de Katholieken in Lobith. De Lobithse Katholieken kerkten te Elten en Aerdt, echter van deze plaatsen zijn geen begraaf- of doodboeken bewaard gebleven. De kerkrekeningen van de Ned. Hervormde kerk te Lobith bieden nu uitkomst, want aan de hand van de daar geregistreerde ontvangsten voor het overluiden en begraven van de doden, kunnen de overledenen te Lobith (zowel hervormd als katholiek) zo goed als volledig (vanaf 1629) gereconstrueerd worden.

Ik vermoed dat de betaling voor het overluiden en begraven ongeveer 2 tot 3 maanden na het overlijden heeft plaatsgevonden. Henrica (Hendrina) Hollanders laat met haar man Philip Jonckhans op 17.3.1709 te Elten hun dochter Philippina dopen, Hendrina betaalt op 30.8.1709 1 daalder en 10 stuivers voor het overluiden van haar overleden man, terwijl zij op 24.8.1709 met Theodorus van Benthem te Elten hertrouwd is. Het overlijden van Philip Jonckhans zal toch zeker 2 tot 3 maanden voor haar 2e huwelijk moeten hebben plaatsgevonden.

Dit archief bevat 604 inventarisnrs., waarvan een groot deel (190 katernen) in beslag worden genomen door een vrijwel complete serie kerk- en armenrekeningen over de periode 1629-1810. Naast de genoemde ontvangsten voor het overluiden en begraven van de doden zijn hierin ook o.a. ontvangsten van pachtgelden en renten, betalingen aan arbeidsloon en opbrengsten i.v.m. de verkoop van koren geregistreerd.

Hieronder een aantal jaren ontvangsten van overluiden en begraven van doden: 1696, 1717, 1722, 1734, 1737-1738, 1740-1741 en 1769-1775/76

Guido van Benthem, 12 januari 2003

Inv. nr. 224: 1696

Ontfanck van groeven in de kerck en op de kerckhoffGlSt
Den 3 feb van Jorivas Sammareus schipper, voor sijn vrouw op de kerckhoff 2 gl. holl: doet aen Cleeffs gelt218
Ontfanck van doode kleeder ende luijen  
Den 3 feb van Jorivas Sammareus schipper voor luijen en doode kleedt van sijn vrouw25
Den 22 dito van de lappersvrouw op den dijck voor luijen en doode kleedt van haren man wegens haren slechten staet verlaten voor eenen daler110
Den 4 martij voor luijen en dode kleedt van Gertruijdt Ruijters gewesene maght van vrouw richters Planckermans25
 60

Inv. nr. 246: 1717

Ontfanck van doode groeven, doode kleeren en overluijden der doodenDalSt
Den 10 feb. betalt de weduwe van Gaert van Enderen van haaren soon25
D. 23 maij betalt Jan Holtman van een kindt, doodt ter werelt gebooren015
D. 2 junij betalt Derck Brückman van een kindt015
D. 5 novembr. Roeloff Jonckhans van sijn kint110
 55

Inv. nr. 251: 1722

Ontfanck overluijden en dode kleedeDalSt
1722 den 1 jan: bet Derck van Kolck van 2 kinder115
Den 12 julij bet: de meister Pothoff van sein schoenmoeder het luijijen en het neij kledt122
Den 28 julij bet: Wilm Abels van sin schon moder het luijijen en het neij kledt mit122
Den 2 augustus bet: Hendrick Jonckhans van sein kind015
Den 23 augus: bet: Jacob Putman van sein kind015
Den 14 7br: bet: Hendrick Buijnen van sein schon moder het luijijen en het neij kledt122
Dem 6 xbr bet: Hermen Könen van sein frau115
Den 7xbr bet: Derck van Bentum van sein kind015
Den 8xbr betalt Rut Lipman van sin vader het luijen en het nij klet en sein schwager Derck Peters het oudt kledt27
In H van sein moder het luijen en het neij klett122
Den 14 xbr: bet: Bernt Bosman van sin vrau het luijen en nij klet122
 1515

Inv. nr. 264: 1734

Ontfangst van de graven in de kerck ende op den kerckhoff als mede van dood klederen en overluyden der doodenDalSt
1734 d 15 febr betaalt de wed van Henrick Gaarts wegens haar mann115
D 10 maart betaalt Derck Bouwman wegens sijn kind10
D 12 apr. bet. de wed van Johannes Peters wegens haar mann20
D 23 maij betaalt Derck van Bentem wegens sijn soon210
D 21 aug betaalt Hendrijna Hoef wegens Henrick Holländer115
D 17 8br betaalt Derck Sterck wegens sijn kind10
D 28 8br betaalt Derck Lonne wegens sijn kind015
D 15 9br betaalt Christian Westhoff wegens Jan Hoef115
D 8 xbr betaalt Arndt Hoef wegens sijn dogter115
 1225

Inv. nr. 267: 1737

Ontfangst van doodenDalSt
1737 d 7 febr: van Cristiaan Westhoff ontfangen weegen sijn kint015
D 15 febr: ontfangen van Derk van Bentum wegens sijn soon30
D 22 febr: van Evert Verborg ontfangen weegens sijn vrouw20
D 9 maart betaalt Guert te Raat weegens de groef op sijn naam te setten0
D 15 julij ontfangen van Willem Abels weegens sijn vrouw20
D 3 sept betaalt Mevrou Burgemeester weegens het begraven und Hr Tol ontfangen120
D 17 novembr: van de Hr Besier haanties ontfangen weegen sijn schoonvaader als een giffe40
D 29 julij betaalt Sever Muve(?) weeg sijn vrouw20
 2522½

Inv. nr. 268: 1738

1738 Ontfank van doodeDalSt
D 13 maert ontfange van Berent Raets wegen sijn vrou30
Dito 21 maert ontfange wegens Wellem Abels20
D 27 maij vrou van Bentem wegens haer man30
D 1 Junij Berent Hendricks20
D 10 augustus Wellem Wanders wegens sijn kint10
D 25 octob Derk Dercksen wegens sijn kint10
Dito een kint van Peter Kruijt015
Dito Jurien Hoef wegens sijn kint015
Dito Hendrick Hoef wegens sijn kint015
D 5 novembr ontfange wegens Marij Franse20
D: 3 decembr ontfange van Rick Jonckhans sijn kint015
Dito de wedewe van Lamert Janse115
 1715

Inv. nr. 270: 1740

Ontfangst van doode graave dootkleet en overluijden der doodenDlStD
Den 17 junij van Cornelis Verburg ontfangen van sijn kint te begraeven100
Den 24 dito van Derck Arnts ontfangen van sijn kint te begraeven100
Den 25 dito van Willem Wanders ontf van sijn kint te begraeven100
Den 27 mert van Jurien Scholten van sijn vrouw te begraeven van luijen en doot kleet200
Den 19 meij van de heer Middeldorp ontfangen van inlaag en doot kleet en overluijden van mevrou richters1200
Den 3 augustus van Hendrick van Duunen ontfangen van luijde en doot kleet van sijn moeder te begraven200
Den 1 september van vrouw van Meverden vant overluijden en doot kleet van haar man1150
Den 5 october van Derck Stevermuur van sijn kint te begraeven ontfangen0150
Den 5 novembr van vrou van Bentum ontfangen voor inlaag en doot kleet en overluijden van haar soon te begraeven2150
Den 18 december van vrou van Enderen ontfangen van haere man te begraeven overluijden en doot kleet200
Den 30 December van Cristiaen Westhof van 2 kinderen te begraeven voor luijen en doot kleet115 
 2700
Den 30 ditcember van vrou Daniel ontfangen voor doot kleet en overluijden van haar man200
 29  

Inv. nr. 271: 1741

Ontfanck van de groeven op de kerckhoff en in de kerck als mede van dodt klet en overluden der dodensDalSt
1741 d 18 jann: betalt Derck Pouels wegens Hendrik Wanders sin vrou20
D 21 dito betalt Gert Man wegens sin kindt015
D 3 febr bet: Lambartus Engelbart wegens sin moeder020
D 26 dito bet: Willemin van Bentum wegens haer moeder30
D 12 mart bet: Anton Jochems wegens sin kindt10
D 27 dito betalt Martin Allis wegens sin kindt10
D 30 dito betalt Hend: van Berck wegens sin kngt30
D 9 april bet: Willem Wanders wegens sin kindt10
D 14 dito betalt Frans Erkamp wegens sin suster30
D 8 maij betalt Derck Dercksen wegens sin kindt015
D 3 junij betalt M: Rappers wegens har man120
D 22 octobr bet: Willem Wanders wegens sin kindt10
D 23 dito bet Hendrick van Dunen wegens sin kindt015
D 12 novembr bet Everdt Verborgh wegens sin kindt015
D 24 dito betalt Derck Pouels wegens sin kindt015
D 25 dito bet Hendrick Daniels wegens sin dogter10
D 30 dito betalt Hend: Duim wegens sin vrou30
 345

Inv. nr. 299: 1769

Ontfangs van de grove in de kerck en op den kerckhof, als meede van dootkleder en overluijden der doodenDalSt
D 22 Jan: bet H: Knop weegens sijn kind015
D 23 dito bet t, Hüsman weegens sijn kind10
D 9 Mert bet. W: Janse weegens sijn kind015
D 23. Maij bet: de wedu: G: Hollander weegens haer dochter210
D 7 Junij bet: Jannes Ercamp weegens sijn dochter210
D 25 Julij bet: G:W: Knipscheer weegens sijn kind115
D 11 9br bet A: Bockhorst weegens sijn kind115
D 13 dito bet J: Peters weegens sijn vrou210
Peter Strick weegens sijn kind00
Jost Onsenort weegens sijn kind015
D 18 9br bet: Cobüs Rus weegens sijn kind10
D 2 xbr bet: Derck Pouwels weegens sijn kind015
D 16 dito bet: Cobus Hoef weegens sijn kind015
 1415

Inv. nr. 300: 1770

Ontfangs van de groeve in de kerck en op den kerckhof als meede van doot kleder en overluijden der doodenDalSt
D 4 Jan: bet Henderick Kersies weegens sijn moeder210
D 24 Febr: betaele de kinder van J Moitter zal: weegens haer moeder210
D 25 Julij bet G:W: Knipscheer weegens sijn kind10
D 26 dito bet: Gerret Winckelman weegens sijn kind015
D 1 7br een kind begrave van Manes Stoll pro diom00
D 18 9br bet: Gerret Verborg weegens sijn kind015
D 12 xbr bet Lindert Jonckhans weegens sijn kind210
Dito bet: Jan Wetjes weegens sijn kind015
 915

Inv. nr. 301: 1771

Ontfans van de groeven in de kerck en op den kerckhof als meede van dootkleder en overluijden der doodenDalSt
D 15 jan: bet: Anderis Bockhorst weegens sijn kind10
D 13 febr is voor den verongelückte en door t Eijs geschooten Jan Jansen bet:210
D 20 dito bet: de kinder van Bernt Haeneberg weegens haer vader310
D 21 dito bet: Willem Grintjes weegens sijn kind015
D 22 dito een kind van Tonn Derckse pro dio00
D 10 maij bet: de weduwe Cornelisse weegens haer kind10
D 28 dito bet: Casper Geijsman weegens sijn kind10
D 20 julij bet: de heer Richter Güntert weegens sijn vrou & kind1510
 2415

Inv. nr. 302: 1772

Ontfangs van de groeven in de kerck en op den kerckhof als meede van doot kleeder en overluijden der doodenDalSt
D 6 maij vrou Winckelmans pro dio00
D 14 dito bet: Jan Hüsman weegens sijn kind10
D 27 dito bet: vrou Haenebergs weegens haer man310
D 15 augusti bet: vrou Hesseling weegens haer man310
D 20 7br bet: Tünes van Grünnigen weegens sijn moeder310
Bet: Tis Hermse weegens sijn dochter310
D 9 8br een on echt kind van Leen Wanders begrave pro dijo00
Den 28. Dito bet: Casper Gijsman weegens sijn vrou310
D 1 xbr de vrou van Toon Driesse begrave prodio00

Inv. nr. 303: 1773 – april 1774

Aen groeven in de kerck op den kerckhoff en doodt kleedDalSt
d. 3 april een kind van Toon Driessen pro dio00
d. 15 dito Herman Stoll gratis00
d. 13 julij de vrou van Bernd Ammerbeck222
d. 23 febr. Derck Peters222
 514

Inv. nr. 304: mei 1774 – april 1775

Aen groeven in de kerck op den kerckhoff en doodt kleedDalSt
d. 17 junij Herman Knop weegens sijn kind017½
d. 5t 8br Frans Jacob van den Berg weegens sijne vrouw1310
d. 13 aug Vrouw van Berck voor haer man327
d. 26 9br. Derck Pouwels voor sijn kind015
d. 21 febr Jacob Roes voor sijn kind1
d. 22 dito Jan Wanders voor Jacob van Geffen223
Dito Willem Heimen voor sijn kind2229
 2229

Inv. nr. 305: mei 1775 – april 1776

Aen groeven in de kerck op den kerckhoff en doodt kleedDalSt
d. 26 julij de kinderen van de Heer Besier Hantjes voor haar vader1511½
Meester Dummen voor vrou Jonckhans223
 18